مقاله ها

چرم بلغار:

اصطلاح "چرم بلغار" به نوعی چرم خاص اشاره دارد که معمولاً با ویژگی‌های زیر شناخته می‌شود:
سفتی و استحکام: چرم بلغار به عنوان یک چرم محکم و سفت توصیف شده است.
ضخامت: معمولاً به عنوان یک چرم سطبر (ضخیم) شناخته می‌شده است.
مقاومت در برابر آب: گاهی به عنوان "چرم یا پارچه‌ی محکم که آب پس ندهد" (مثل بلغار) مثال زده می‌شود.
بوی خوش: در برخی منابع، به عنوان پوست‌های رنگین خوشبوی موجدار یا چرم بودار نیز ذکر شده است.

چرم بلغار" عمدتاً به عنوان یک چرم سنتی با ویژگی‌های خاص (ضخیم، محکم و خوش‌بو) معرفی میشود، اما به طور دقیق روش دباغی خاص با توجه به توصیفات سنتی و تاریخچه دباغی، می‌توان گفت که چرم بلغار از طریق یک روش دباغی گیاهی و سنتی با مراحل زیر تهیه میشود تا به آن ویژگی‌های منحصر به فرد (سفتی، ضخامت و مقاومت در برابر آب) را بدهد:
فرآیند  تهیه چرم بلغار (با توجه به ویژگی‌های سنتی):
انتخاب پوست:
از پوست حیواناتی که ذاتاً ضخیم‌تر هستند، مانند گاو یا گاومیش استفاده می‌شده تا چرم نهایی سفت و ضخیم باشد.
مراحل مقدماتی (آماده‌سازی پوست):
نمک‌زنی و خشک‌کردن: پوست خام را برای جلوگیری از فساد، نمک می‌زدند و خشک می‌کردند.
خیساندن (سوکینگ): پوست را در آب می‌خواباندند تا نمک‌ها، آلودگی‌ها و خون از آن خارج شود و آب کافی جذب کند.
آهک‌دهی و موگیری: پوست را در محلول‌های قلیایی (مانند آب‌آهک) قرار می‌دادند تا مو و پروتئین‌های زائد آن جدا شود.
لش‌زنی: با ابزارهای مخصوص (مثل داس)، چربی‌ها و گوشت‌های اضافی پشت پوست را می‌تراشیدند.
دباغی سنتی (احتمالاً گیاهی):
با توجه به قدمت و ویژگی‌هایی مانند استحکام و رنگ قهوه‌ای، به احتمال زیاد از دباغی گیاهی (با تانن) استفاده می‌شده است.
خواباندن در مواد دباغی: پوست را برای مدت طولانی (چند هفته تا چند ماه) در محلولی حاوی عصاره‌های گیاهی (مثل پوست درخت بلوط، سماق یا شاه‌بلوط کهنه) قرار می‌دادند. دباغی گیاهی به چرم، سفتی و ضخامت بیشتری می‌دهد.
چربی‌دهی و خوش‌بو کردن (ویژگی خاص بلغار):
بر اساس توصیفات، یکی از ویژگی‌های مهم چرم بلغار، "خوش‌بو" بودن آن بوده است. این امر نشان می‌دهد که در مرحله چربی‌دهی یا پس از دباغی، از روغن‌ها یا مواد خاصی استفاده می‌شده که علاوه بر نرم کردن نسبی چرم، به آن بوی مطبوعی می‌داده است. (برخی منابع اشاره به دود دادن با چوب‌های خاص برای ایجاد رنگ و بوی خوش دارند).
پرداخت نهایی:
در نهایت، چرم را خشک کرده و با ابزارهای مخصوص سطح آن را صاف و آماده استفاده می‌کردند. برای افزایش مقاومت در برابر آب، ممکن است چرم را در چربی‌های مذاب نیز فرو می‌بردند.
به طور خلاصه، تهیه چرم بلغار شامل روش دباغی گیاهی سنتی به همراه یک مرحله نهایی خاص برای افزودن بوی خوش و افزایش مقاومت در برابر آب بوده که این چرم را از چرم‌های معمولی متمایز می‌کرده است. با تشکر از توجه شما برنوچرم ❤